Post-Truth Çağında: Yanlış Bitcoin Algıları

Domates içindeki asidik özellikler nedeniyle yıllarca zehirli sanılmış ve sofralardan uzak tutulmuş. Avrupa’da zenginlik göstergesi olarak kullanılan kurşun alaşımlı yemek tabaklarında fazlaca beklemiş domatesler, asidik biçimde kurşunu da biraz eritince zenginler kurşun zehirlenmesinden ölmeye başlamış.

Fakirler arasından ölenler olmasa bile zengin ölümleri her zaman daha çok duyulduğu domates uzunca süre yaklaşılmayan bir sebze olarak kalmış ve hatta şeytanlaştırılmış.

Bugün hangi birimiz kurşun alaşımlı tabak çanak kullanıyoruz ki?

Domatese bile bu kadar haksızlık edebilen insanlık, Bitcoin (BTC) konusunda çok daha ileri giderek bir sürü yanlış haberin yayılmasını sağladı. Üstelik Türkiye olarak biz de Post-Truth yani gerçeklik ötesi çağında, sosyal medyada en çok yalan ve yanlış bilgiye maruz kalan ülkeler arasında birinciliğe oynuyoruz.

İçindekiler

1. Bitcoin Hakkında Yanlış Bilgiler
2. Bitcoin Anonim Midir?
3. Bitcoin Dolandırıcılık Mıdır?
4. Ponzi Şeması İddiası
5. Oltamala Yöntemi (Phishing)
6. Airdrop ve Sosyal Mühendislik
7. Bitcoin Balon Mudur?
8. Bitcoin Şifreleme Kullanır Mı?

Bitcoin Hakkında Yanlış Bilgiler

Hayatımıza dahil olan her yenilikte olduğu gibi Bitcoin'de de ortaya çıktığı günden bu yana doğrulardan daha çok yanlış bilgiler dolanmıştır.

Özellikle bu teknolojik gelişmelerin teknik boyutlarını araştırmayan yatırıcımların yanlış bilgiler doğrultusunda hareket etmesi çok daha sık rastlanan bir durumdur.

Bu makalede Bitcoin’e dair yanlış bilgileri maddeler halinde derleyerek sizlere sunmaya çalıştık. Kripto para yatırımcılığının en önemli kurallarından biri konuyla ilgili yalan yanlış haberlere direkt inanmayıp ayrıntılı araştırma yapılmasıdır.

Bitcoin hakkında yanlış ve hatalı bilgilere geçmeden önce “Bitcoin (BTC) Nedir?” ve “Bitcoin Tarihi: Hamdı, Yandı, Pişti” makalelerimize göz atmak nasıl bir olgu ve algı ile uğraştığımızı bilmek açısından oldukça faydalı olabilir.

Ben zaten BTC hakkında doğruları ve yanlışları iyice araştırdım ve artık bu yeni yatırım aracına ben de sahip olmak istiyorum diyenlerimiz varsa şöyle buyurabilirler: “BTC Satın Alma Rehberi: Bitcoin Nasıl Alınır?”

Bitcoin Anonim Midir?

"Anonim" herhangi bir öznenin olmadığı anlamında kullanılır. Bu doğrultuda tıpkı kurucusu gibi gerçek kimliğin dışında sanal takma adları üzerinden işlemler yapılsa da bunlar anonim sayılmaz.

Nihayetinde blockchain ve kripto para teknolojisi, herkese açık kayıt defterleri üzerinden ilerlediği için yapılan hiçbir işlemin bilgileri ulaşılmaz değildir.

Ancak unutulmamalıdır ki alıcı ve satıcı bilgileri açık adresler olarak görülse bile bilgilerin kapsamı sadece zaman ve adrestir, kişi isimleri görülmez. Gözlemcilerden kısmen gizleyebileceğiniz işlemler olsa da bunlar size tam bir gizlilikten ziyade, takip edilemezlik özelliği sunmaktadır.

Bitcoin Dolandırıcılık Mıdır?

Bitcoin tabii ki de dolandırılıcık değildir. Hatta dolandırıcılıkla uzaktan yakından alakası yoktur. Bitcoin piyasadaki en mantıklı yatırım araçlarından biridir.

Ancak Bitcoin kisvesi altında veya BTC kazanmak için yapılan sahtekarlık girişimleri ne yazık ki her piyasada olduğu gibi kripto para piyasalarında da görülmektedir. Ayrıca fiat paralar ne kadar işlevsel ise BTC de yasadışı faaliyetlerde kullanılmak için o kadar işlevseldir.

Bu durum Bitcoin ile değil onu kullanan kişiler ile ilintilidir. Nihayetinde bir kişi bir mekândan bir şekilde para çaldı diye hiçbir Merkez Bankası ya da itibari para sorumlu tutulamaz. Bu doğrultuda önce BTC'ye itham edilen ve dolandırıcılıkla özdeşleştiren bir kavrama değinecek ve hemen arkasından sıralı biçimde Bitcoin’in bir yöntem ve araç olarak kullanıldığı dolandırıcılık yöntemlerini açıklamaya çalışacağız.

Ponzi Şeması İddiası

Bitcoin’e dair en çok taraftar toplayan karalamalardan biri de onun bir “ponzi şeması” olduğudur. Bir tür piramit modeli olan ponzi şeması, tepeden başlayarak kullanıcıların daha alt kademeler üzerinden kazanç sağladığı bir saadet zinciri metodudur. BTC’nin bunlardan biri olmadığını ispatlamak ise oldukça kolaydır.

Ponzi piramitlerinde, ilk katılımcıların kazancı daha geç katılanların sömürüsü üzerinden gerçekleşir. Ancak BTC piyasasında bunun örneğine rastlanmaz. Oynak fiyata sahip bir kripto para olarak Bitcoin, mekândan bağımsız olarak spesifik bir zamanda her kullanıcı için aynı fiyattan alım-satım görmektedir.

Yatırımcıların, ponzi piramitlerindekinin aksine alım-satım yapacakları fiyatlar piyasa koşulları ve tercihler doğrultusunda gelişir. Kısacası bir BTC hem onu ilk alanlar için hem de son alanlar için aynı gün aynı saatte aynı değerdedir.

2015 yılında kısa vadeli bir dalgalanmada ucuz fiyattan Bitcoin alan bir yatırımcı, 2009 yılında en pahalı fiyattan BTC alan bir yatırımcı ile aynı fiyattan 2020 yılında kendi Bitcoin’ini satabilir. Bu durum kullanıcılar arasında bir hiyerarşinin olmadığının yegâne kanıtıdır.

Peki BTC’nin bir araç olarak kullanıldığı dolandırıcılık yöntemler var mıdır? Maalesef evet. Ama aşağıda listelediğinimiz bu yöntemler BTC’nin doğası ya da niteliği ile değil haksız kazanç isteyen dolandırıcıların kötülükleriyle bağlantılıdır.

Oltalama Yöntemi (phishing)

Orijinal ismiyle phishing yöntemi art niyetli bir dolandırıcının, kendisini güvenilir bir şirket ya da organizasyon gibi göstererek kullanıcıları inandırıp, onların kredi kartı bilgileri, önemli resmi kayıtları ve benzeri hassas detayları öğrenmeyi amaç edinen bir nevi siber şiddettir.

Phishing çoğu zaman psikolojik manipülasyonlar barındırır ve insan odaklı bir saldırıdır. Donanım veya yazılıma dair herhangi bir açığa gerek duyulmadığı için, sosyal mühendislik sahtekarlığı şeklinde nitelendirilir.

Phishing yöntemleri neredeyse her zaman, iyi kurgulanmış e-postalar vasıtasıyla yatırımcıları düzmece bir internet sayfasına gerekli bilgileri girmeye ikna etme üzerine kuruludur. Bu durumda hesap ve işlemlerinize ulaşmaya yarayan bilgilerinizi bir siteye girerken sitenin güvenilirliğinden emin olmak önemlidir.

Airdrop ve Sosyal Mühendislik

BTC’nin insanları dolandırmak için kullanıldığı bir diğer yaygın yöntem de Airdrop gibi etkinlikler ile yapılan sosyal mühendisliklerdir. Bu noktada hata payı yine kullanıcıya aittir ve Bitcoin’e dair herhangi bir hatadan kaynaklanmaz.

Davranışsal psikolojiyi çok iyi kullanan kötü niyetli kişi ve organizasyonlar, bu yöntemde de sıklıkla psikolojik manipülasyona başvururlar. Bunlar, siber güvenlik açısından oldukça büyük tehditler doğuran hareketlerin başında gelirler.

Bu noktada hedeflerine bir tür siber tehdit altında olduklarını inandıran dolandırıcılar, size finansal kayıplar yaşatacak önemli bilgileri kendi elinizle onlara vermeye ikna eder. Siber tehdit altında olduğunuzu söyleyen her aramaya, mesaja veya e-postaya bu yöntemi düşünerek dikkatli yaklaşmak sizi önemli bir zarara uğramaktan koruyacaktır.

Bitcoin Balon Mudur?

Bitcoin’e dair en temelsiz iddialardan birisi de onun bir nevi finansal balon olduğudur.

Fiyatındaki parabolik yükselişler, iştahı kabarttığı kadar tehdit olarak algılanmasına da yol açmıştır. Birden çok iktisatçının, BTC metasını Lale Devri dönemindeki lale fiyatlarının spekülatif artışı ya da dot.com krizi gibi dönemlerle benzettiği bilinmektedir.

Ancak bir dijital para birimi olarak benzersiz ve merkez kabul etmeyen yapısı nedeniyle, Bitcoin fiyatı birçok değişkenden mütevellit, serbest piyasadaki spekülasyonlar sayesinde şekillenir. Bitcoin’in ender bulunur olması, sert önlemler ve piyasa koşullarına kademeli olarak sokulması, uzun vadede talebin arzı aşacağı şeklinde yorumlanabilir. Haliyle ortada çok fazla olan bir metanın talep azlığına rağmen şişkin bir fiyatta olması şeklinde yorumlanan finansal balon olma riski BTC için minimum görünmektedir.

Kripto para piyasaları bir yandan da standart emtia piyasalarına oranla görece küçüktür. Bu koşullar altında Bitcoin dahil olmak üzere bütün kripto paraların oynaklık trendinde olduğu, talep-arz dengesinde, kısa vadeli piyasa çalkalanmalarının sıklıkla görüldüğü anlamına gelir.

Kısacası, BTC bazı zamanlar oynak fiyatlı bir kripto para olabilir. Lakin unutulmamalıdır ki düşük hacim ve likitide sadece kriptolar için değil her piyasa için oynaklık doğurur.

Bitcoin Şifreleme Kullanır Mı?

Yanlış olan kanıların bir diğeri de Bitcoin’in şifreleme kullandığı algısıdır, fakat BTC’nin blok zincirleri herhangi bir şifreleme barındırmaz. Ancak eşler arasındaki (P2P) ağlarda her eşin gerçekliğine dair bir kanıt oluşturmak için hash fonksiyonlarının yanı sıra sanal imzalar kullanmaktadır.

Tabi ki birçok kripto para kullanıcısı ve yatırımcısı, kendi varlıklarını saklamakta kullandıkları cüzdan ve uygulamalarda şifreleme teknikleri kullanır. Fakat Bitcoin’in teknik yapısının bu durumla bir ilişkisi yoktur.

Kriptografiye tabi tutulmuş kripto paralar kendi başlarına ayrıca bir şifreleme süreci içermezler, Bitcoin almayı düşünüyorsanız bu süreçteki tek şifreleme işlemi sizin açacağınız borsa hesapları ve kripto cüzdanların şifreleri olacaktır.